Bu yazı içeriğinde Hayvanları Koruma Kanunu içeriğinde bulunan hayvanları koruma tedbirleri hakkında genel bilgilere yer vereceğiz. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu, 01.07.2004 tarihli resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Hayvanları koruma tedbirlerine, Hayvanları Koruma Kanunu beş ve altıncı maddelerinde yer verilmiştir. Buna göre;
Bir hayvanı, bakımının gerektirdiği yaygın eğitim programına katılarak sahiplenen ya da ona bakan kişiler;
ile yükümlüdür.
Hayvan sahipleri, sahip oldukları hayvanlardan kaynaklanan çevre kirliliği ile insanlara verilebilecek zarar veya rahatsızlıkları önleyici tedbirleri alma ile yükümlüdür. Bununla birlikte bu kişiler, açıklanan şekilde zamanında ve yeterli ölçüde tedbir alınmamasından doğan zararları tazmin etmek zorundadır.
Ev ve süs hayvanı satan kişiler, ev ve süs hayvanlarının bakımı ve korunmasıyla ilgili olarak yerel yönetimlerce düzenlenen eğitim programlarına katılarak sertifika almakla yükümlüdür.
Ev ve süs hayvanlarının üretimini ve ticaretini yapanlar, hayvanları sahiplenen ve onu üretmek için seçenler annenin ve yavrularının sağlığını tehlikeye atmamak için gerekli anatomik, fizyolojik ve davranış karakteristikleri ile ilgili önlemleri almakla yükümlüdür.
Ev ve süs hayvanı ve kontrollü hayvanları bulundurma ve sahiplenme şartları, hayvan bakımı konularında verilecek eğitimle ilgili usul ve esaslar ile sahiplenilerek bakılan hayvanların çevreye verecekleri zarar ve rahatsızlıkları önleyici tedbirler, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile eşgüdüm sağlanmak suretiyle, İçişleri Bakanlığı ve ilgili kuruluşların görüşü de alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Ev ve süs hayvanları ile kontrollü hayvanlardan, doğal yaşama ortamlarına tekrar uyum sağlayamayacak durumda olanlar terk edilemez. Beslenemeyeceği ve iklimine uyum sağlayamayacağı bir ortama bırakılamaz. Ancak, yeniden sahiplendirme yapılabilir ya da hayvan bakım evlerine teslim edilebilir.
Hayvanları Koruma Kanunu 5. maddesi uyarınca;
Ticari amaç güdülmeden bilhassa ev ve bahçesi içerisinde bakılan ev ve süs hayvanları, sahiplerinin borcundan dolayı haczedilemez.
Ancak İcra İflas Kanununda bu konu ile açık bir düzenleme bulunmadığından uygulamada evcil hayvanların haczi ile ilgili sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Bununla birlikte, son dönemde bu konuda verilen emsal mahkeme kararları uyarınca bu konuda önemli bir mesafe katedilmiş, icra hukukunda evcil hayvan haczinin önüne geçilmeye çalışılmıştır.
Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununda öngörülen haller haricinde öldürülmesi yasaktır.
Güçten düşmüş hayvanlar, ticari veya gösteri amaçlı olarak ya da herhangi bir şekilde binicilik ve taşımacılık amacı ile çalıştırılamaz.
Sahipsiz hayvanların korunması, bakımı ve gözetimi için uygulamadaki mevzuat hükümleri çerçevesinde, yerel yönetimler yetki ve sorumluluklarına ilişkin düzenlemelerle çevreye olabilecek olumsuz etkilerini gidermeye yönelik tedbirler, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığıyla eşgüdüm sağlanarak, diğer ilgili kuruluşların da görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanların en hızlı şekilde yerel yönetimlerce kurulan veya izin verilen hayvan bakım evlerine götürülmesi zorunludur. Bu hayvanların öncelikle söz konusu merkezlerde oluşturulacak müşahede yerlerinde tutulması sağlanır. Müşahede yerlerinde kısırlaştırılan, aşılanan ve rehabilite edilen bu hayvanların kaydedildikten sonra öncelikle alındıkları ortama bırakılmaları esastır.
Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması ve hayvan bakım evlerinin çalışmasına dair usul ve esaslar, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Hayvan bakım evleri ve hastanelerin kurulması amaçlı olarak Hazineye ait araziler öncelikli olarak tahsis edilir. Amacı dışında kullanıldığı tespit edilen arazilerin tahsis durumu iptal edilir.
Hiçbir kazanç ve menfaat sağlamamak kaydıyla yalnızca insani ve vicdani amaçlara istinaden sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlara bakan veya bakmak isteyen ve Hayvanları Koruma yasasında öngörülen şartları taşıyan gerçek ve tüzel kişilere;
tarafından, mülkiyeti idarelerde kalmak şartı ile arazi ve buna ait binalar ve demirbaşlar tahsis edilebilir. Tahsis edilen arazilerin üzerinde amaca uygun tesisler ilgili Bakanlığın – İdarenin izni ile yapılır.
Hayvan hakları avukatı, evcil hayvan haczi itiraz ve benzeri konulardaki soru ve sorunlarınız için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne ait 08504201155 numaralı hattımızdan hukuk ofisimizle iletişim kurabilirsiniz.