Memnu (Yasaklanmış) Hakların İadesi Nedir?

Bu yazımızda memnu (yasaklanmış) hakların iadesi ile ilgili detaylara yer vermeye çalışacağız. Memnu hakların iadesi kurumu ile 5237 sayılı TCK haricindeki yasaların belli bir suç nedeniyle yahut belli bir cezaya mahkumiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilmesi amaçlanmıştır.

Bu düzenleme ile Türk Ceza Kanunu haricindeki yasalar ile yapılan düzenlemelere istinaden yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilebilmektedir.

Memnu (yasaklanmış) hakların iadesi şartları

Memnun hakların iadesi için bir takım koşulların varlığı aranmaktadır. Bu koşullar, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu 13/A maddesinde sayılmıştır. Buna göre yasada memnu hakların iadesine karar verilebilmesi için;

• Mahkum olunan cezanın infazının tamamlanmış bulunması,
• Cezanın infazının tamamlanmış olduğu tarihten itibaren en az üç yıllık sürenin geçmiş olması,
• Memnu hakların iadesini talep eden kişinin bu süre zarfında yeni bir suç işlememiş olması ile hayatını iyi halli olarak sürdürdüğüne ilişkin mahkemede bir kanaat oluşması,

gibi koşullar aranmıştır. Cezanın infazının tamamlandığı tarihten itibaren en az üç yıl geçmiş olması, yasanın aradığı koşullar arasında yer almıştır. Bu nedenle yasanın öngördüğü bu süre geçmeden yapılan başvuruların reddine karar verilmesi muhtemeldir.

Kişinin mahkum olduğu cezanın infazına genel af yahut etkin pişmanlık haricinde bir nedenden ötürü son verilmesi durumunda yasaklanmış hakların geri verilmesine karar verilebilmesi için, yasa uyarınca hükmün kesinleştiği tarihten itibaren beş yıllık sürenin geçmiş olması gerekmektedir.

Bununla birlikte bu süre, kişinin mahkum olduğu hapis cezasına üç yıl eklenmesi suretiyle elde edilecek süreden az olamayacaktır.

Memnun (yasaklanmış) hakların iadesi için kim tarafından nereye başvurulur?

Bu soru, 5352 sayılı yasanın 13/A maddesinde cevaplanmıştır. Buna göre yasaklanmış hakların geri verilebilmesi için;

• Hükümlü ya da vekilinin talebi ile,
• Hükmü veren mahkemenin ya da hükümlünün ikametgahının bulunduğu yerdeki aynı derecedeki mahkemenin,

karar vermesi gerekmektedir.

Başvuru usulü ve itiraz

Başvurulan mahkeme tarafından dosya üzerinde inceleme yaparak veya Cumhuriyet savcısı ve hükümlüyü dinlemek suretiyle karar verilebilir.

Mahkeme tarafından bu taleple ilgili verilecek olan karara karşı, hükümle ilgili olarak Ceza Muhakemesi Kanununda öngörülen kanun yoluna başvurulabilir. Yasaklanmış hakların geri verilmesine ilişkin kararın, kesinleşmesi durumunda, ilgili karar adli sicil arşivine kaydedilir.

Kişinin yasaklanmış haklarının geri verilmesi talepli başvurusu neticesinde oluşacak tüm masraflar, başvuruda bulunan hükümlü tarafından karşılanır.

Memnu (yasaklanmış) hakların iadesi avukatı istanbul ve benzer konulardaki hukuki destek talepleriniz için 08504201155 iletişim hattımızdan Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi ile iletişime geçebilirsiniz.