Değerli konut vergisi, 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 30. maddesi ile 07.12.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Buna göre 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na 41. maddeden sonra gelmek üzere kısım başlığıyla birlikte aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değeri 5.000.000 Türk lirası ve üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabidir.”
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce ilgili mevzuat kapsamında yapılan veya yaptırılan değerleme sonucunda belirlenen ve değeri 42. maddede yer alan tutarı aşan (bu tutar dahil) mesken nitelikli taşınmazlar, ilgilileri tarafından ulaşılabilecek şekilde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde ilan edilir ve ilgilisine ayrıca tebliğ edilir.
Tebliğ tarihinden itibaren on beşinci günün sonuna kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne itiraz edilmeyen mesken nitelikli taşınmaz değeri kesinleşir. Süresinde yapılan itirazlar, on beş gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılır ve kesinleşen değer, aynı usulle ilan ve ilgilisine tebliğ edilir. Bu değer, değerli konut vergisi uygulamasında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değer olarak kabul edilir.
Bu vergi uygulamasında, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen bir değerin bulunmaması durumunda, bina vergi değeri esas alınarak vergilendirme işlemleri yapılır. Bina vergi değeri, yasanın 29. maddesine göre belirlenen vergi değeridir.
Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;
oranında vergilendirilir (Değerli Konut Vergisi Tebliği’ne göre oranlar güncellenmiştir). Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır.
Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa taşınmazın intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler öder.
Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olan kişiler, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyetinde malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar.
Değerli konut vergisi mükellefiyeti;
a) Mesken nitelikli taşınmazın değerinin, bina vergi değeri ya da Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen değerin 42. maddede belirtilen tutarı aştığının (bu tutar dahil) belirlendiği tarihi,
b) 33. maddenin (1) ila (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması durumunda bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,
c) Muafiyetin sukut ettiği tarihi,
takip eden yıldan itibaren başlar. Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren sona erer.
Emlak Vergisi Kanunu 46. maddesi uyarınca aşağıda yazılı mesken niteliğindeki taşınmazlar, değerli konut vergisinden muaftır;
a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin ve üniversitelerin maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar,
b) Türkiye sınırları içerisinde mesken nitelikli tek taşınmazı olan kişilerden; kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup on sekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) (Bu hüküm, belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları durumunda hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır.),
c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartı ile) ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar,
ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dahil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç).
Mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen değer, buna ait vesikalarla, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı yetkili vergi dairesine, mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42. maddede belirtilen tutarı aştığı (bu tutar dahil) yılı takip eden yılın Şubat ayının 20. günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilir ve vergi, yetkili vergi dairesince yıllık olarak tarh ve tahakkuk olunur.
Müteakip yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilir ve vergi, ilgili vergi dairesince tarh ve tahakkuk olunur.
Elbirliği mülkiyetinde mükellefler müşterek beyanname verebilecekleri gibi, münferiden de beyanname verebilirler. Paylı mülkiyet durumunda ise beyanname münferiden verilir.
Vergi dairesi tarafından tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir.
Yıl içerisinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi halinde, mükellef tarafından takip eden yılın beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine beyanname verilir.
Son gelişmeler uyarınca değerli konut vergisine tabi taşınmazlar için bu taşınmazlardan 5.000.000 TL ile 7.500.000 TL değer aralığında olan taşınmazlar için 5.000.000 TL’yi aşan kısmı için binde 3, 10 milyon liraya kadar olan taşınmazlarda fazlası için binde 6 ve 10 milyondan fazla olanlarda fazlası için binde 10 oranında vergilendirme yapılması düşünülmektedir.
Paylı mülkiyet ve elbirliği mülkiyetinde matrah hesabında meskenin toplam değerinin esas alınması gündemdedir. Cumhurbaşkanına, yeniden değerleme oranının yarısı nispetindeki artış oranını yeniden değerleme oranına kadar artırma yetkisi verilmesi ve Değerli Konut Vergisinin 1 yıl ertelenmesinin kabul edilmesi de gündemde bulunmaktadır.
Değeri 5.000.000 TL’nin üzerindeki konutlar için 2021 yılından itibaren beyanname verilerek yalnızca tek konutu olanların bu vergiden muaf tutulması düşünülmektedir.
Değerli konut vergisi değişiklikleri ve tüm yeni gelişmeleri ofisimiz internet sitesi üzerinden takip edebilirsiniz.
Değerli Konut Vergisi ile ilgili gelişmeleri internet sitemizin bu bölümünde yayınlayacağımızı açıklamıştık. Bu kapsamda Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, Değerli Konut Vergisi uygulamasında “mesken nitelikli taşınmaz” kavramının;
ifade ettiği, her bir bağımsız bölümün vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendirildiği açıklandı. Bununla birlikte taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığının değerlendirilmesinde, taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılacağı belirtildi.
Tebliğde, Değerli Konut Vergisi mükellefinin;
olduğu açıklandı. Bu vesile ile mesken nitelikli taşınmaza dair değerli konut vergisinin taşınmazın maliki tarafından ödeneceği ifade edildi. Mesken nitelikli taşınmazın üzerinde intifa hakkı bulunması durumunda ise vergi, bu hakkın sahibi tarafından ödenecek.
Mesken nitelikli taşınmazın maliki yahut intifa hakkı sahibinin bulunmaması durumunda vergiyi malik gibi tasarruf edenler ödemekle yükümlü olacak. Taşınmaza paylı mülkiyet şeklinde malik olanlar hisseleri oranında mükellef. Bunun yanında elbirliği halinde mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumlu olacaklar.
Mükellefler tarafından ilgili beyannameler, mesken niteliğindeki taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgenin eklenmesi suretiyle, ilgili yılın Şubat ayı 20. günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine verilecek.
Beyannamelerin elektronik ortamda mükellefler tarafından bizzat gönderilmesi mümkün olacağı gibi yasa uyarınca bu konuda yetki almış olup bağımsız çalışan Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler ile sözleşme imzalanması suretiyle e-beyanname şeklinde de verilebilecek.
Değerli konut vergisine itiraz, dava, avukat ve danışmanlık talepleriniz için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne 08504201155 numaralı hattımızı arayarak ulaşabilirsiniz.