Dijital miras nedir?

Miras, bir kimseye ölen bir yakınından kalan mal mülk, para veya servet, kalıt, bırakıt, tereke olarak tanımlanırken, dijital miras da kişinin ölümünün ardından hakkında mevcut dijital bilgiler olarak tanımlanabilir. Bu kavrama nelerin dahil olabileceği tartışmalı konulardan olsa da dijital miras kapsamında;

• İnternet alan adları,
• Web siteleri ve bloglar ile internet üzerinde yayınlanan yazılar,
• Kripto para, sanal, elektronik ve dijital paralar (Bitcoin, Ethereum, Ripple vb.) ile bunların bulunduğu dijital cüzdanlar,
• Dijital oyun hesapları,
• İnternet üzerindeki telif hakları,
• Maddi getirisi bulunan sosyal medya hesapları,

gibi içerikler sayılabilse de aslında burada hepsini tam olarak sayamadığımız ve kişinin hayatta olduğu sürece kendisi yahut başkaları ile birlikte şekillenen, genelde maddi bir karşılığı bulunan pek çok şeyin bu kapsamda değerlendirilebileceğini söylemek mümkündür.

Çoğu zaman dijital verilerin korunması şifreleme teknolojileri ile sağlanıyor olsa da bu durum dijital mirasın mirasçılara geçişi açısından sorunlar yaratabilmektedir.

Kişinin internet üzerindeki özel hayatının gizliliği ve güvenliği kapsamında üçüncü kişilerin erişimine kapattığı hatta kendi ailesinden dahi gizlediği bu bilgiler, dijital mirasın mirasçılara geçişi açısından da sorunlar yaratmakta, hatta bu verilerin mirasçılara intikali, üzerinde bulundukları platformların kuralları ve bulundukları ülkenin yasalarına göre de değişkenlik gösterebilmektedir.

Dijital mirasa dahil olabilecek içeriklerin bulunduğu platformlarda kimi zaman miras hukukuna ilişkin düzenlemeler önceden yapılmış olsa da kimilerinde bu düzenlemeler hiç bulunmamakta, bazen de bunların devri sırasında önemli sorunlar çıkabilmekte, hatta bu yöndeki taleplerin reddi, çeşitli davaların açılması ile de sonuçlanabilmektedir.

Dijital miras açısından terekenin tespiti

Terekenin tespiti, Türk Medeni Kanunu 589 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre;

Miras bırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından, bu konudaki talep üzerine yahut kendiliğinden tereke mallarının korunması ve hak sahiplerine geçişini sağlamak için gerekli önlemlerin alınması mümkündür. Bu tespitin dijital mirasa konu varlıklar açısından da geçerli olduğu söylenebilir.

Yasada metninde de açıklanmış olduğu üzere bu önlemler, özellikle kanunda belirtilen hallerde;

• Terekede bulunan mal ve hakların yazımına,
• Terekenin mühürlenmesine,
• Terekenin resmen yönetilmesine,
• Vasiyetnamelerin açılmasına,

ilişkindir. Dijital miras ile ilgili hakların terekeye dahil edilmesi, terekede bulunan mal ve hakların yazımı kapsamında değerlendirilmelidir. Hangi hakların ne kadarının terekeye konu olabileceği tartışmalı bir konu olsa da terekenin tespiti konulu davalarda dijital malvarlığı haklarının da terekeye dahil edilmesinin talep olunabileceği muhakkaktır.

Dijital verilerin silinmesi ya da kaybolması mümkün olabildiğinden koruma önlemi olarak terekenin tespitini talep süreye bağlı olmadığı gibi bu tür veriler açısından da ayrı bir önem taşıdığı söylenebilir. Emsal yargı kararları incelendiğinde, bu önlemin alınmasının olanaksız yahut yararsız hale gelmediği ve tereke paylaşılmadığı sürece talep olunabileceğinin açıklandığı görülmektedir.

Dijital miras emsal mahkeme ve Yargıtay kararları

Ülkemizde ve dünyada teknoloji çok hızlı gelişen bir kavram ve sınırlı da olsa bu kavram, emsal mahkeme kararlarına konu olabilmekte. On yıl kadar öncesine gittiğimizde, bir müzayede öncesi mektupların dijital kopyalarının yayınlanması sorun yaratabilirken, geldiğimiz noktada artık icloud hesabına dahil içeriklerin, sanal oyun karakterlerinin, internet üzerinde satın alınan müzik eserlerinin dijital mirasa konu olup olamayacağı tartışılmakta.

Dijital miras avukatı istanbul

Dijital miras avukatı, dijital malvarlığı avukatı istanbul konularındaki hukuki danışmanlık, iletişim ve destek talepleriniz için 08504201155 iletişim hattımızdan Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi ile irtibat kurabilirsiniz.