Suçluyu kayırma suçu, TCK 283. maddesinde Adliyeye Karşı Suçlar başlığı altında açıklanmıştır. Buna göre; Suç işleyen bir kimseye araştırma, yakalanma, tutuklanma veya hükmün infazından kurtulması için imkan sağlayan kişi, altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Suçun kamu görevlisi tarafından görevi ile bağlantılı olarak işlenmesi, kişiye verilecek cezanın yarı oranında artırılması nedenidir. TCK 283/2
Bu suçun üst soy, alt soy, eş, kardeş veya diğer suç ortağı tarafından işlenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.
Yasa gerekçesinde açıklandığı üzere suçun konusu, daha önce işlenmiş olan bir suçun işlenişine herhangi bir şekilde iştirak etmiş olan kişidir. Kayrılan kişi, önceki suçun faili ya da şeriki olabilir. Bu kişi, önceden işlenen bir suçtan mahkum olmuş bir kişi olabileceği gibi, sadece şüpheli veya sanık olması sebebi ile aranan bir kişi de olabilir.
Suç işleyen kişinin saklanmasına yönelik her hareket, bu suçun oluşmasını sağlar. Suç işleyen kişinin saklanması ile birlikte kişi hakkında yürütülen soruşturmanın ya da infazın engellenmesi amacı ile kaçırılması da bu kapsamda değerlendirilir. Yasa gerekçesinde hakkında tutuklama veya mahkumiyet kararı verilen kişinin bir yerde barınmasını temin etmenin dahi, bu suçu oluşturacağı açıklanmıştır.
Suçun oluşması için fail, kayrılan kişinin araştırma, yakalanma, tutuklanma ya da hükmün infazından kurtulması amacıyla hareket etmelidir. Bu amaç dışında kişinin insani ölçülerde bir ihtiyaçlarının karşılanmış olması durumunda, söz konusu suç oluşmaz.
Bu suçun faili herkes olabilir. Suçluyu kayırma suçundan dolayı cezalandırma için, fail, önceden işlenmiş olan suça herhangi bir şekilde iştirak etmemiş olmalıdır.
Kişinin suçun konusunu oluşturan kişilerle belli bir akrabalık ilişkisi içinde bulunması, bu suç açısından şahsi cezasızlık nedeni oluşturur. Şahsi cezasızlık hallerinde işlenen fiil suç oluşturma özelliğini kaybetmez ancak kişinin ceza hukuku açısından sorumluluğu doğmamaktadır. Bu durum açıklamalara konu suç açısından TCK 283/3 maddesinde suçun üst soy, alt soy, eş, kardeş ya da diğer suç ortağı tarafından işlenmesi halinde, bu suç nedeniyle cezaya hükmolunmayacağı şeklinde açıklanmıştır.
Suç, takibi şikayete bağlı suçlar arasında yer almamaktadır.
Bu suç için dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır.
Bu suç için yargılama yapmaya görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi’dir.
Tüm hukuki danışmanlık ve talepleriniz için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi’ne ait 08504201155 numaralı hattımızdan hukuk ofisimize ulaşabilir, randevu talebinizi iletebilirsiniz.