Yazımız içeriğinde İmar Kanununun yapı (inşaat) ruhsatı ile ilgili hükümleri ve yapı ruhsatı hakkında genel bilgilere yer verilecektir. İmar Kanunu 20. maddesi uyarınca yapı:
a) Kuruluş veya kişiler tarafından kendilerine ait tapusu bulunan arazi, arsa veya parsellerde,
b) Kuruluş veya kişilerce, kendisine ait tapusu bulunmamakla birlikte kamu kurum ve kuruluşlarının vermiş oldukları tahsis veya irtifak hakkı tesis belgeleri ile,
imar planı, yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun şekilde yapılabilir.
3194 sayılı İmar Kanunu kapsamına giren tüm yapılar için yasanın 26. maddesinde açıklanan istisna dışında belediye ya da valiliklerden yapı ruhsatı alınması zorunludur. Bunun istisnası, Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekat ve savunması açısından gizlilik arz eden yapılardır.
Bu yapıların; belediyeden alınan imar durumuna, kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve toplam inşaat metrekaresine uyularak projelerinin kurumlarınca tasdik edildiği, statik ve tesisat sorumluluğunun kurumlarına ait olduğunun ilgili belediyesine veya valiliklere yazı ile bildirilmesi durumunda, yasanın 22. maddesinde sayılan belgeler aranmaksızın yapı ruhsatı verilir.
Önceden ruhsat alınmış yapılarda sonradan herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınması şartına bağlanmıştır. Bu halde; bağımsız bölümlerin brüt alanının artmaması ve niteliğinin değişmemesi halinde ruhsat, hiçbir vergi, resim ve harca tabi olmaz.
Belediyeler ya da valilikler mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar arasındaki uyumu sağlamak, güzel bir görünüm elde etme amacı ile dış cephe boya ve kaplamaları ile çatı malzemesi ve rengini tayin etmeye yetkilidir. İmar Kanununun yürürlüğe girmesinden evvel yapılmış olan yapılar da bu hükme tabidir.
İmar Yasası 21. maddesi uyarınca;
ruhsata tabi değildir.
Yapı ruhsatı almak için belediye, valilik bürolarına yapı sahipleri ya da kanuni vekilleri tarafından dilekçe ile başvurulur. Bu başvuru dilekçesine;
eklenmesi gerekir.
Bu hususta yapılacak başvuru üzerine belediyeler veya valilikler tarafından ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmaması halinde başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.
Başvuruda eksik ya da yanlış bulunması halinde;
Başvuru tarihinden itibaren on beş günlük içerisinde bu eksik veya yanlışlar başvurucuya yazı ile bildirilir. Bahsedilen eksik ve yanlışların giderilmesinden sonra yapılacak başvurudan itibaren en geç on beş gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.
İmar Kanunu 29. maddesi uyarınca yapıya başlama müddeti, ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu süre zarfında yapıya başlanmaması ya da yapıya başlanmasına rağmen her ne sebeple olursa olsun, başlama süresiyle birlikte yapının beş yıl içinde bitirilmemesi halinde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu halde yeniden başvurularak ruhsat alınması zorunludur. Başlanmış inşaatlarda kazanılmış (elde edilmiş) haklar saklıdır.
Ruhsatın yenilenmesi ve plan tadili esnasında ayrıca harç alınmaz. Bununla birlikte, inşaat sahasında artış olması, bağımsız bölümlerin brüt alanı ya da niteliğinde değişme olması durumunda yeniden hesaplama yapılarak tespit edilecek harçtan önceden ödenen harç miktarı, tenzil edilir. Ancak, yeni durumda hesaplanan harç tutarında azalma olması durumunda harç iadesi yapılmaz. Diğer kanunlardaki muafiyet hükümleri saklıdır. Ruhsat ve eklerinin yapı yerinde bulundurulması zorunludur.
Yapı (inşaat) ruhsatı başvuruları talepleri ve bu konularla ilgili hukuki danışmanlık talepleriniz için Heper Hukuk ve Danışmanlık Ofisi 08504201155 numaralı iletişim hattımızdan hukuk ofisimize ulaşabilirsiniz.